Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει συνεισφέρει περίπου το 90% της ξένης χρηματοδότησης στη Βουλγαρία μετά την πτώση του κομμουνιστικού καθεστώτος στα τέλη της δεκαετίας του 1980 με αρχές της δεκαετίας του 1990, σύμφωνα με μελέτη για την ξένη βοήθεια στη χώρα, που διεξήχθη από το Ινστιτούτο Οικονομικών της Αγοράς (IME) και δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα.
Ο επικεφαλής οικονομολόγος του IME Λάτσεζαρ Μπογκντάνοφ δήλωσε ότι η ανάλυση βασίζεται σε διάφορες πηγές που διατίθενται δημόσια και εξετάζει την ξένη βοήθεια προς τη Βουλγαρία χωρίς να περιλαμβάνει την εθνική συγχρηματοδότηση και δεν ισχυρίζεται ότι αξιολογεί την αποτελεσματικότητα της χρήσης πληρωμών.
Τα στοιχεία δείχνουν ότι η υποστήριξη από το εξωτερικό έχει αυξηθεί από τότε που η Βουλγαρία εντάχθηκε στην ΕΕ, κάτι που συνδέεται επίσης με την οικονομική ανάπτυξη της χώρας. Από το 1989 έως το τέλος του 2024, η Βουλγαρία έλαβε περίπου 70 δισεκατομμύρια λέβα, σύμφωνα με συντηρητικές εκτιμήσεις. Σύμφωνα με προκαταρκτικές εκτιμήσεις μόνο για το 2025, το κράτος έχει λάβει άλλα 6 ή 7 δισεκατομμύρια λέβα, δήλωσε ο Μπογκντάνοφ. Την τελευταία δεκαετία, αυτό ανήλθε σε περίπου 3% του μέσου ετήσιου ΑΕΠ. Από την ένταξη της Βουλγαρίας στην ΕΕ, αυτή η χρηματοδότηση έχει συνεισφέρει περίπου στο 7% των εσόδων του ενοποιημένου προϋπολογισμού.
Τα στοιχεία δείχνουν επίσης κυκλικές διακυμάνσεις στη διαχείριση των κονδυλίων του προϋπολογισμού της ΕΕ, καθώς υπάρχουν κορυφώσεις τον τελευταίο χρόνο όταν αυτά είναι προσβάσιμα. Ο Μπογκντάνοφ το περιέγραψε αυτό ως ένδειξη αδυναμίας της βουλγαρικής κυβέρνησης, της διοίκησης και των δήμων στη διαχείριση των κονδυλίων καθώς, όπως δήλωσε, θα ήταν πιο λογικό να υπάρχει μια πιο ισότιμη απορρόφηση των κονδυλίων.
Το μεγαλύτερο μερίδιο ή περισσότερο από το 30% της χρηματοδότησης μέσω επιχορηγήσεων έχει διατεθεί στη γεωργία. Μεταξύ 10% και 15% έχει επενδυθεί στις υποδομές μεταφορών, στην αστική και αγροτική ανάπτυξη, στο περιβάλλον, στην ανταγωνιστικότητα και την καινοτομία. Σχεδόν το 10% έχει διατεθεί σε ανθρώπινους πόρους.
Η Βουλγαρία έχει λάβει συνολικά 3,8 δισεκατομμύρια λέβα από τα προενταξιακά κονδύλια. Έως το τέλος του 2024, η χώρα έλαβε περισσότερα από 35 δισεκατομμύρια λέβα στο πλαίσιο επιχειρησιακών προγραμμάτων. Βάσει του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας για την περίοδο 2021-2026, η χώρα μπορεί να λάβει έως και 13,5 δισεκατομμύρια λέβα, αλλά μέχρι το τέλος του 2024, είχε ληφθεί μόνο 1,9 δισεκατομμύριο λέβα. Μετά την ένταξή τους στην ΕΕ, οι Βούλγαροι αγρότες έχουν λάβει περισσότερα από 20 δισεκατομμύρια λέβα από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Εγγυήσεων.
Η ανάλυση του IME εξετάζει επίσης άλλες πηγές χρηματοδότησης στη Βουλγαρία, όπως προγράμματα στο πλαίσιο του Χρηματοδοτικού Μηχανισμού του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (Νορβηγία, Ισλανδία, Λιχτενστάιν), με κεφάλαια που ανήλθαν στα 222 εκατομμύρια λέβα για την προγραμματική περίοδο 2014-2021. Οι περισσότεροι πόροι κατευθύνθηκαν στο πρόγραμμα μείωσης της φτώχειας και περιφερειακής ανάπτυξης και στο πρόγραμμα δικαιοσύνης, με περισσότερα από 50 εκατομμύρια λέβα για το καθένα. Η υποστήριξη για την κοινωνία των πολιτών στη Βουλγαρία παρασχέθηκε μέσω προγραμμάτων που καταρτίστηκαν για μη κυβερνητικές οργανώσεις, αντιπροσωπεύοντας περίπου το 7% του συνολικού προϋπολογισμού για την περίοδο 2014-2021.
Η οικονομική υποστήριξη από τις ΗΠΑ έληξε με την ένταξη της Βουλγαρίας στην ΕΕ, με την υποστήριξη από την αμερικανική κυβέρνηση μόλις να ξεπερνά το 1,2 δισεκ. λέβα από τις αρχές της δεκαετίας του 1990 έως το 2007. Η συνολική αξία των ιδιωτικών δωρεών από διάφορους οργανισμούς στις ΗΠΑ ανήλθε στα 660 εκατομμύρια λέβα, σύμφωνα με την ανάλυση.
Η Γιορντάνκα Τσομπάνοβα, επικεφαλής της μόνιμης αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στη Βουλγαρία, δήλωσε ότι είναι ευτυχής που η ΕΕ, ακριβώς μέσω της αλληλεγγύης της, έχει συμβάλει περισσότερο στην ανάπτυξη της Βουλγαρίας ήδη από τη δεκαετία του 1990.
Δείτε όλη την ροή ειδήσεων
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
