Ο ιστορικός του μέλλοντος θα περιέλθει σε απόγνωση όταν θα ερευνήσει γιατί ένας δρόμος ούτε καν 15 χιλιομέτρων χρειάστηκε έντεκα χρόνια, τρία ΕΣΠΑ, και μια πράξη υπουργικού συμβουλίου με υπογραφή κοτζάμ πρωθυπουργού, για να κατασκευαστεί κατά το ήμισυ. Και κάτι.

Ο υπό κατασκευή δρόμος Νέας Σάντας -Κόμβος Ασσήρου διεκδικεί το μαύρο προνόμιο να συμπληρώνει σε δυο εβδομάδες 11 χρόνια αφ’ όταν εγκαταστάθηκε εργολάβος κι ακόμα απλώς να ταλαιπωρεί τους οδηγούς. Από τον περασμένο Οκτώβριο στο σημείο σύνδεσης με τον υφιστάμενο δρόμο (κόμβος με Παντελεήμονα-εργοστάσιο TORRE) επιβλήθηκαν από την Τροχαία οι αναγκαίες κυκλοφοριακές ρυθμίσεις. Τα έργα όμως εδώ και μήνες σταμάτησαν ολοκληρωτικά κι απόμειναν οι ρυθμίσεις να ταλαιπωρούν ιδιώτες και εργοστάσια.
Λοιπόν έχουμε νεότερα για τον πεντάρφανο δρόμο: Το εργοτάξιο είναι παρατημένο, η σχέση του εργολάβου με την Περιφέρεια χειρότερη δεν γίνεται και αν αληθεύουν κάποιες πληροφορίες, η διοίκηση της Περιφέρειας ετοιμάζεται να τον κηρύξει έκπτωτο!
Με την τελευταία παράταση που δόθηκε ο δρόμος πρέπει να τελειώσει τέλος του 2023. Αν ο εργολάβος συνέχιζε θα μπορούσε να ολοκληρωθεί. Παρότι απομένει ακόμα σχεδόν το μισό έργο.
Αλλά το έργο είναι εγκαταλειμμένο. Τα μηχανήματα έχουν αποσυρθεί. Κυψέλες μελισσιών έχουν αναπτύξει σε χωμάτινα πλατώματά του δρόμου μελισσοπαραγωγοί της περιοχής. Και το αδιέξοδο είναι προφανές με νέα καθυστέρηση.
Πάντως, τα περιθώρια αντιδράσεων είναι πλέον ασφυκτικά. Η κατασκευή χρηματοδοτείται από το ΕΣΠΑ 2014-2020 στο οποίο πέρασε ως «γέφυρα» από το ΕΣΠΑ 207-2013. Και μέχρι το τέλος του 2023 πρέπει να απορροφήσει την πίστωση και να ολοκληρωθεί το έργο. Άλλως μπλέκουν όλοι με την Κομισιόν. Και ενδεχομένως όχι μόνο με την Κομισιόν.
Χαρακτηρίσαμε το έργο ως ορφανό, διότι από το 2011 που ξεκίνησε δεν εκφράστηκε ζωηρό ενδιαφέρον ούτε από το Ν. Κιλκίς ούτε από τη Θεσσαλονίκη, στο έδαφος της οποίας είναι τα 2/3 της διαδρομής.
Λυπούμαστε, που διαπιστώνουμε πως για το έργο αυτό είναι ελάχιστοι πέραν ημών (ΠΡΩΙΝΗ και οι ΕΙΔΗΣΕΙΣ) εκείνοι που ασχολήθηκαν... Ιδίως εκείνοι που όφειλαν να υψώσουν φωνή διαμαρτυρίας, να πιέσουν, να το αναδείξουν…
Αναφερόμαστε σε σοβαρές προσπάθειες. Διότι σοβαρή δεν ήταν η περσινή δήλωση ενός δημοτικού συμβούλου Κιλκίς, όταν και πάλι αναδείξαμε την καθυστέρηση, πως επικοινώνησε με τους αρμόδιους και τον διαβεβαίωσαν ότι θα ολοκληρωθεί το έργο εντός του συμβατικού χρόνου! Την οποία δήλωση αποδέχθηκαν ασμένως πάντες στο συμβούλιο προς δόξαν της αξιοπιστίας του οργάνου.
Με το έργο δεν ασχολήθηκε ούτε το Επιμελητήριο Κιλκίς. Κι ας είναι έργο ζωτικής σημασίας για την ανάπτυξη του τόπου.
Δεν ξέρουμε αν χάνεται στα βάθη της ιστορίας κάποια ερώτηση βουλευτών του νομού (αν υπάρχει βέβαια) και επομένως τη λησμονούμε. Και γιατί επιφυλάχθηκε τόση αδιαφορία για το μεγαλύτερο σε προϋπολογισμό έργο του νομού.
Όσο για τη Θεσσαλονίκη, αμφιβάλλουμε αν γνωρίζουν ακόμα ότι στο έδαφός τους παραμένει ως ερειπιώνας ένας δρόμος που θα τη συνδέσει με μια πρωτεύουσα νομού, δυο σημαντικές βιομηχανικές περιοχές κι ένα τελωνείο. Η συμπρωτεύουσα σε σχέση με τους περιφερειακούς νομούς επιδεικνύει …αυτιστική συμπεριφορά. Ο κόσμος της τελειώνει μέχρι τα όρια του πολεοδομικού της συγκροτήματος. Ούτε καν τα όρια του νομού.
Για το δρόμο Νέας Σάντας-Κόμβος Ασσήρου γράψαμε κυριολεκτικά εκατοντάδες φορές. Με ρεπορτάζ, άρθρα και σχόλια. Οι μνήμονες λοιπόν αναγνώστες μας ας συγχωρήσουν μια επανάληψη του ιστορικού του έργου, λίαν αδρομερή, για να υπενθυμίσουμε σε νέους και αμνήμονες τα πάθη του πεντάρφανου δρόμου.

Τα κενά στην κατασκευή του δρόμου

Τα μεγάλα εμφανή κενά που υπάρχουν σήμερα στην κατασκευή του δρόμου Ν. Σάντα – Κόμβος Ασσήρου είναι: Η κατασκευή και σύνδεση των έξι γεφυρών, οι δυο στα όρια του ν. Κιλκίς (μετά τα κλειστά εργοστάσια ELVIAL & MORRIS) και οι άλλες τέσσερις στα όρια του ν. Θεσσαλονίκης). Οι δυο μεγάλοι κόμβοι που θα συνδέσουν το νέο δρόμο με τα υπάρχοντα δίκτυα Θεσσαλονίκης – Σερρών και Κιλκίς – Ν. Σάντας (στο τμήμα που έχει αποκοπεί στην περιοχή του εργοστασίου της TORRE). Καθώς και τα παράπλευρα οδικά δίκτυα.

Το έργο Νέας Σάντας – Κόμβος Ασσήρου

Σύμφωνα λοιπόν με το ρεπορτάζ του eidisis.gr για το έργο αυτό έχουμε:

- Εξαγγέλθηκε ως έτοιμο να δημοπρατηθεί λίγο πριν τις εκλογές του 2009 από την τότε κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας.
- Αλλάζει μετά τις εκλογές η κυβέρνηση και ο τότε υφυπουργός ΥΠΕΧΩΔΕ Γιάννης Μαγκριώτης, τον Δεκέμβρη του 2009 και ένα μήνα αργότερα σε επισκέψεις του στο Κιλκίς εξηγεί ότι η δημοπράτηση θα αργήσει λίγο μέχρι να διευθετηθούν κάποιες εκκρεμότητες - λεπτομέρειες της διακήρυξης.
- Το έργο προκηρύσσεται από την περιφέρεια Κ. Μακεδονίας τον Οκτώβριο του 2010, ανοίγονται οι προσφορές, ανακηρύσσεται ο μειοδότης και την Άνοιξη του 2011 εγκρίνεται και από το Ελεγκτικό Συνέδριο το πρακτικό ώστε τον Μάιο του 2011 εγκαθίσταται δόξη και τιμή ο εργολάβος.
Μέχρι τώρα, αν εξαιρεθούν εκείνες οι “αδιευκρίνιστες λεπτομέρειες” οι οποίες κόστισαν ένα χρόνο καθυστέρηση, όλα κυλούν κανονικά. Τώρα αρχίζουν τα ακατανόητα.
- Το έργο προκηρύχτηκε χωρίς να γίνουν οι απαλλοτριώσεις. Υποτίθεται ότι θα ξεκινούσε από τις εκτάσεις που ήταν δημόσιες (μικρό τμήμα ωστόσο της διαδρομής) και ταυτόχρονα θα διεκπεραιώνονταν οι απαλλοτριώσεις. Κι εδώ αρχίζουν τα θεοπάλαβα: Η δημοπράτηση των απαλλοτριώσεων μετατρέπεται σε σίριαλ: τίνος είναι η αρμοδιότητα; Η απάντηση θα δοθεί 18 μήνες (!!!) αργότερα όταν και επιτέλους προκηρύσσονται Φθινόπωρο του 2012! 18 μήνες στα σκουπίδια. Αλλά με κόστος για το δημόσιο κορβανά, όπως θα αποδειχθεί στη συνέχεια.
- Αναλώνεται όλο το 2013 χωρίς να διαφαίνεται στον ορίζοντα λύση. Ο χρόνος πιέζει διότι η σύμβαση θέλει τον εργολάβο να παραδίδει το έργο σε τριάμισι χρόνια. Κι έτσι αρχές του 2014 επισπεύδοντος του βουλευτή Γ. Γεωργαντά, επιχειρείται μείζων κυβερνητική παρέμβαση. Το έργο μαζί με τρία ακόμα (δρόμος εισόδου Κιλκίς μέχρι κόμβο Μαυρονερίου, περιφερειακός Κατερίνης και τμήμα σε κόμβο της περιφερειακής Θεσσαλονίκης) εντάσσονται στην κατηγορία των έργων εθνικής σημασίας, δηλονότι σε ειδικό καθεστώς του κώδικα απαλλοτριώσεων οι οποίες και διεκπεραιώνονται ταχύτατα, στο τέλος Μαίου του 2014 και ελάχιστους μήνες αργότερα εντός του ιδίου έτους μεταβιβάζεται όπου δει η σχετική πίστωση.
Εν τω μεταξύ και μετά το διάλλειμα κανονικότητας, επανεμφανίζονται τα θεοπάλαβα. Οι περιβαλλοντικοί όροι έληξαν τον Μάιο του 2014 και ουδείς μερίμνησε ώστε έγκαιρα να υποβληθεί αίτηση για επικαιροποίησή τους. Εκπνέει το 2014 χωρίς έγκριση, γίνονται εκλογές αρχές του 2015, αναλαμβάνει η νέα κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, χάνεται ένα εξάμηνο μέχρι να συγκροτηθούν επιτροπές σε υπουργεία και κάπου Ιούλιο μήνα ο Λαφαζάνης υπογράφει την επικαιροποίηση της περιβαλλοντικής μελέτης.
Η Περιφέρεια καλεί τον εργολάβο να ξεκινήσει το έργο και "δείχνει τα δόντια της". Τον κηρύσσει έκπτωτο. Αύγουστο του 2015. Μόνο που λησμονεί πως όταν λαμβάνεις παρόμοιες αποφάσεις οφείλεις συμμόρφωση σε κάποιες λεπτομέρειες νομικού χαρακτήρα. Η έκπτωση αποδεικνύεται άκυρη.
- Το έργο σε ακινησία, ο χρόνος παρέρχεται και μαζί του το ΕΣΠΑ από όπου χρηματοδοτείται, οπότε ξεκινούν οι διαβουλεύσεις των δυο μερών (ανάδοχος - Περιφέρεια). Αρχές του 2016, Μάρτη μήνα, παρατείνεται η σύμβαση των δυο μερών, για να αποπερατωθεί το έργο μέχρι το 2020. Και εν τω μεταξύ το πολύπαθο έργο έχει γίνει ήδη "γέφυρα" από το ΕΣΠΑ 2007 - 2013 πέρασε στο επόμενο (και ήδη εκπνεύσαν) ΕΣΠΑ 2014-2020
Μέχρι και την συμφωνία παράτασης του 2016 ή αν θέλετε μέχρι την επικαιροποίηση των περιβαλλοντικών όρων, καλοκαίρι του 2015, ουδείς μπορεί να κατηγορήσει τον εργολάβο για αδράνεια. Καλύπτεται πλήρως από την αδυναμία και την αδράνεια της Περιφέρειας, την ανοργανωσιά της Πολιτείας και το κακό ριζικό μας.
Κι αυτό δεν το λέμε εμείς, το αποδέχτηκε και η ελληνική Δικαιοσύνη η οποία και επιδίκασε με δυο αποφάσεις της συνολικά 1.000.000 ευρώ ως "αποζημίωση αδράνειας" στον ανάδοχο.
- Από το 2016 το έργο καρκινοβατεί, γίνονται μεν εργασίες αλλά είναι φανερό πως το έλλειμμα ρευστότητας του ανάδοχου είναι κραυγαλέο. Όπως και η αδυναμία της Περιφέρειας να επιβάλλει την επιτάχυνση των εργασιών. Και κάπως έτσι γινόμαστε μάρτυρες επί δυο χρόνια των "προσπαθειών" υπόδειξης χώρου ανάληψης αδρανών υλικών, παρότι δεν αποτελεί συμβατική υποχρέωση της Περιφέρειας και εν γένει της Πολιτείας. Με τον Δήμο Ωραιοκάστρου να πρωτοστατεί στην άρνηση παραχώρησης δανειοθαλάμου απόληψης αδρανούς υλικού παρότι το μεγαλύτερο τμήμα του δρόμου βρίσκεται στα όριά του.
- Χάνονται άλλα τέσσερα χρόνια και το έργο παραμένει ημιτελές. Κι έτσι η Περιφέρεια επιχειρεί να τον κηρύξει έκπτωτο. Ο εργολάβος όμως νωρίτερα, τέλη του 2019, είχε ζητήσει να διαλυθεί η σύμβαση. Και προσφέρει στην Περιφέρεια τη λύση: Κάνει δεκτή την αίτηση Αυτά στις αρχές του σωτήριου έτους 2020. Όμως η ...κολοκυθιά συνεχίζεται. Ο εργολάβος υπαναχωρεί και η Περιφέρεια συμφωνεί, ξεκινούν διαπραγματεύσεις και δίδεται νέα παράταση. Μέχρι το 2023.
Κάπου δυο χρόνια μετά και βρεθήκαμε ξανά στα ίδια μέρη. Με την Περιφέρεια να αναζητεί τρόπο να κηρύξει έκπτωτο τον εργολάβο. Αφού επί 11 χρόνια κηρύχθηκε έκπτωτη η λογική.