Δευτέρα, 29 Απριλίου 2024, 12:57:29 πμ
Δευτέρα, 01 Φεβρουαρίου 2010 10:49

Αδαμόπουλος Γιάννης : Άνιση ανάπτυξη και Πολύκαστρο

Είναι γνωστό σε αυτούς που ασχολούνται με την περιφερειακή ανάπτυξη και με τα αίτια της άνισης ευημερίας ότι υπάρχουν στην σημερινή ενωμένη Ευρώπη των 27 τριών μορφών άνισης ανάπτυξης. Αν πάρουμε ως κριτήριο ευημερίας το κατά κεφαλή Ακαθάριστο Εγχώριο Προιόν (ΑΕΠ) ο Ν.Κιλκίς  με 11.012_ κατείχε την 16η θέση στην Ελλάδα και αυτό αντιστοιχούσε στο 49% του κοινοτικού ΑΕΠ των 15, όταν αυτό της Βοιωτίας με 23.720_ ήταν πρώτο στην Ελλάδα και ισοδυναμούσε με 105% του κοινοτικού ΑΕΠ στην Ευρώπη των 15 (στατιστικά δεδομένα 2000 της Eurostat).
Στην περιφέρεια Κ. Μακεδονίας το κατά κεφαλή ΑΕΠ του Ν. Θεσσαλονίκης ήταν την ίδια χρονιά 13.644_ και κατελάμβανε την 3η θέση στην χώρα μας, ενώ αντιστοιχούσε στο 60% του κοινοτικού κατα κεφαλή ΑΕΠ της Ευρώπης των 15. Παρατηρούμε δύο διαφορετικές ανισότητες: Ανισότητα ευημερίας μεταξύ δύο νομών (Ν. Θεσσαλονίκης με Ν. Βοιωτίας) διαφορετικών περιφερειών (περιφέρεια Κεντρ. Μακεδονίας με περιφέρεια Στερεάς Ελλάδος)  και ανισότητα μεταξύ νομών μέσα στην ίδια περιφέρεια (π.χ. Ν. Θεσσαλονίκης με Ν. Κιλκίς).
Υπάρχει και μια τρίτη  άνιση ανάπτυξη: Αυτή μεταξύ περιοχών μέσα στον ίδιο νομό. Έτσι η ευρύτερη περιοχή Πολυκάστρου-Αξιούπολης-Γουμένισας έχει σαφώς μικρότερο εισόδημα και μικρότερη ανάπτυξη σε σχέση με την ευρύτερη περιοχή της πόλης του Κιλκίς, παρόλο ότι βρίσκεται κυριολεκτικά πάνω στον οδικό άξονα Θεσσαλονίκης-Ευζώνων, δηλαδή πάνω στην κυριότερη βόρεια έξοδο της χώρας. Αυτό το έλλειμμα ανάπτυξης αυξήθηκε από τις αρχές της δεκαετίας του 90 για δύο βασικά λόγους:
α) Παγκόσμια μετατόπιση παραγωγής της κλωστουφαντουργίας από χώρες μέσου και υψηλού εισοδήματος σε χώρες χαμηλού εργατικού κόστους (Τουρκία, Πακιστάν, Κίνα, Ινδία). Η Ελλάδα ως γνωστό από τις αρχές της δεκαετίας του 80 είχε παύσει να είναι χώρα φθηνού εργατικού κόστους και συντηρούσε τις χιλιάδες οικοτεχνίες και βιοτεχνίες με σημαντικές κρατικές επιδοτήσεις επί του κόστους παραγωγής. Αυτές οι επιδοτήσεις βέβαια δεν βοήθησαν στο να κρατηθούν οι παραγωγικές μονάδες στην χώρα μας όταν εμφανίστηκαν άλλες φτωχές χώρες με κόστος παραγωγής ίσο με το ένα δέκατο του δικού μας.
β) Κατάρρευση των χωρών της Αν. Ευρώπης, κατάρρευση της Γιουγκοσλαβίας, εμπάργκο και κακές διακρατικές σχέσεις με το γειτονικό κρατίδιο των Σκοπίων και ελαχιστοποίηση του ελληνικού εξαγωγικού εμπορίου που περνούσε από τον ευρωπαικό οδικό άξονα 10.
Η κρατική παρέμβαση είτε μέσω του αναπτυξιακού νόμου είτε μέσω κοινοτικών αναπτυξιακών προγραμμάτων (Γ’ ΚΠΣ, Leader+) δεν δημιούργησε  σταθερές υποδομές με νέα παραγωγικά δυναμικά ενταγμένα στον νέο παγκόσμιο καταμερισμό της εργασίας με αποτέλεσμα η τοπική οικονομία να παραπαίει μεταξύ καφετέριας και outlet κινέζικων ενδυμάτων. Λείπει η έμπνευση και η αναπτυξιακή φλόγα των τοπικών κοινωνιών και επικράτησε ο ωχαδερφισμός με αποτέλεσμα η τοπική οικονομία να ισορροπεί σε διαρκώς χαμηλότερο σημείο ευημερίας. Η είσοδος των γειτονικών βαλκανικών χωρών (Βουλγαρία, Ρουμανία) στην Ευρωπαϊκή Ένωση αντί ανάπτυξης εμπορικών σχέσεων προκάλεσε είσοδο φθηνών εργατικών χεριών με αποτέλεσμα η πραγματική ανεργία να προσεγγίζει το 20%.
Τι έφταιξε όλη αυτή την χαμένη 10ετία (2000-2009) για την περιοχή μας:
α) Έλλειψη συντονισμένων πρωτοβουλιών από τους τοπικούς άρχοντες των τριών όμορων Δήμων της περιοχής μας.
β) Στήριξη και οικονομική προώθηση από τον κρατικό μηχανισμό του μεγαλύτερου αστικού κέντρου του νομού μας (ευρύτερη περιοχή πόλης Κιλκίς) για λόγους ιστορικούς, διοικητικούς (πρωτεύουσα νομού) και πιθανώς οικονομικούς (υφιστάμενη ΒΙΠΕ).
γ) Αδυναμία σύλληψης, σχεδιασμού και υλοποίησης ενός συγκεκριμένου αναπτυξιακού πλάνου για την ευρύτερη περιοχή μας με καθορισμό του χρόνου, του τόπου και των μέσων (κεφάλαια, τεχνογνωσία) που θα απαιτηθούν (και από που θα αντληθούν) από πρωτοβουλιακές δυνάμεις του τόπου (δεν πιστεύουμε ότι το μητροπολιτικό κέντρο έχει το ενδιαφέρον και την πίστη που απαιτείται για την λύση των προβλημάτων μας).
Αλλά η ανάλυση αυτού του τι μέλλει γενέσθαι απαιτεί μεγαλύτερο χώρο και μη θέλοντας να κάνουμε κατάχρηση φιλοξενίας θα επανέλθουμε δριμύτεροι σε επόμενο φύλλο.